به گزارش ایرنا، کاهش بارندگی، افزایش دما و افت منابع سطحی و زیرزمینی، استان اصفهان را به طور کامل تحت تاثیر خشکسالی قرار داده است.

شهرستان سمیرم نیز به عنوان یکی از کانون‌های درگیر در جنوب استان با بحران شدید کم‌آبی روبه‌روست؛ بحرانی که نه تنها باغات سیب و دیگر محصولات را در معرض نابودی قرار داده، بلکه آبرسانی سیار به روستاها برای آب شرب را نیز به ضرورتی فوری تبدیل کرده است.

کارشناس مسوول باغبانی و زراعت مدیریت جهاد کشاورزی سمیرم روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: شرایط آبی امسال در سمیرم به شکل بی‌سابقه‌ای بحرانی است؛ به ویژه در مناطقی همچون مرکز شهرستان، آب به حدود صفر رسیده و درختان یکی یکی در حال خشک شدن هستند.

کیارش سامی با اشاره به جلسات برگزار شده در فصل زمستان برای شناسایی مزارع بحرانی و ارائه پیشنهاداتی همچون لوله گذاری، مرمت قنوات و ساخت بندهای خاکی، افزود: تا امروز هیچ اعتباری به جهاد کشاورزی برای اجرای این اقدامات تخصیص نیافته و هیچ یک از این پیشنهادها وارد فاز اجرایی نشده است.

وی گفت: از سال ۱۳۸۷ تاکنون راهکارهای مختلفی برای مقابله با خشکسالی مطرح شده اما مشکل اصلی، نبود اراده اجرایی و تخصیص نیافتن اعتبار است. اگر بندهای خاکی اجرا و مدیریت منابع در سال های گذشته اصولی بود، امروز این‌گونه بحران نداشتیم.

سامی ادامه افزود: به کشاورزان و باغداران آموزش مقابله با خشکسالی را داده‌ایم اما با نبود آب این آموزش‌ها هم کارایی ندارند و نمی‌توانیم مدیریت کنیم فقط می‌توانیم زمان خشک شدن درخت را کمی عقب بیندازیم.

سامی با اشاره به مراجعه روزانه باغداران به اداره جهاد کشاورزی گفت: کشاورزان پیگیر هستند اما ما تنها می‌توانیم برآورد خسارت کنیم و گزارش بدهیم.

استخرهایی که جان باغ‌ها را نگه داشته‌اند

وی با اشاره به وجود بیش از یک هزار استخر ذخیره آب در شهرستان سمیرم توضیح داد: بیشتر آن‌ها در بخش مرکزی و وردشت قرار دارد. این استخرها در تنظیم آبیاری درختان نقش کلیدی داشته و توانسته‌اند تا حدودی مقاومت باغ‌ها در برابر خشکسالی را افزایش دهند.

سامی گفت: در حال حاضر جهاد کشاورزی هیچ تسهیلاتی برای احداث استخر ارائه نمی‌دهد و تنها برخی نهادها مانند بنیاد علوی و بسیج اقداماتی انجام داده‌اند.

کارشناس مسوول باغبانی و زراعت مدیریت جهاد کشاورزی سمیرم اضافه کرد: برای توسعه استخرها نیاز به حمایت دولتی، تسهیلات بانکی و تسهیل در صدور مجوز و ایمن سازی داریم.

وی تاکید کرد: استخرهای ذخیره آب می‌توانند نقش مهمی در توسعه کشت‌های مقاوم به خشکی و گلخانه‌ای داشته باشند و اگر حمایت دولت نباشد، باغ‌های سمیرم به سرعت از بین خواهند رفت.

خشکسالی کامل در اصفهان؛ وضعیت وخیم منابع آبی در سمیرم

مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان نیز در گفت و گو با ایرنا، وضعیت آب در استان را بسیار بحرانی توصیف کرد و گفت: به طور تقریبی صد درصد مساحت استان اصفهان تحت تاثیر خشکسالی و کم‌آبی قرار گرفته است.

منصور شیشه فروش با اشاره به کاهش ۴۲ درصدی میانگین بارش‌ها در سطح استان نسبت به بلندمدت و کاهش بیش از ۶۰ درصدی در مناطق جنوبی و شرقی افزود: در شهرستان سمیرم، کاهش منابع آبی سطحی و زیرزمینی بین ۵۰ تا ۷۰ درصد بوده و سده‌ها به طور کامل خشک یا بحرانی شده‌اند.

وی از تشکیل جلسه اضطراری مدیریت بحران در سمیرم خبر داد و گفت: برنامه‌ای برای تامین آب شرب پایدار تدوین و با محوریت شرکت آب و فاضلاب اجرا شده است، درحال حاضر برخی روستاها اکنون با تانکر آبرسانی می‌شوند و مرکز بهداشت نیز بر سلامت آن نظارت دارد.

شیشه فروش با اشاره به اولویت بازسازی شبکه‌های فرسوده، جلوگیری از هدر رفت آب و استفاده از منابع مختلف برای تامین آب شرب، تاکید کرد: در خصوص باغ‌ها نیز مقرر شد جهاد کشاورزی با همکاری آب منطقه‌ای، لوله گذاری و استفاده از چاه‌ها و سدها را برای جلوگیری از خشک شدن باغ‌ها پیگیری کند.

مدیرکل بحران استانداری اصفهان با بیان اینکه رودخانه‌هایی از سمیرم سرچشمه می‌گیرند که ظرفیت تامین آب اضطراری دارند، گفت: وزارت نیرو باید برای استفاده از این ظرفیت‌ها برنامه داشته باشد.

وی افزود: در شرایط بحرانی کنونی، تامین آب شرب، حفظ باغ‌ها و حمایت از کشاورزان سه اولویت اصلی مدیریت بحران استان است و کمیته‌ای در جهاد کشاورزی مامور شده تا به شکل ویژه برای نجات باغ‌ها از خشکی اقدام کند.

شیشه فروش ادامه داد: در حال حاضر اولویت اول جلوگیری از خشکی کامل درختان است و سپس ارزیابی خسارات انجام خواهد شد.

وی همچنین از نقش بیمه محصولات کشاورزی در جبران بخشی از خسارات خبر داد و گفت: سال گذشته برخی پرداخت‌ها انجام شد اما امسال این پرداخت‌ها به سطح بیمه گذاری بستگی دارد.

کم‌آبی تا ریشه درختان رسیده، اما هنوز امید هست

فرماندار سمیرم با اشاره به شدت بحران خشکسالی در این شهرستان گفت: درختان در برخی باغ‌ها به‌طور جدی درگیر خشکی شده‌اند و در حال خشک‌شدن هستند و نگرانی باغداران به‌جاست و دغدغه اصلی ما پس از تامین آب شرب، حفظ درختان است.

محمدجواد صفا تاکید کرد: محصول مرغوب اولویت دوم ماست و اول باید درختان را از این بحران و تنش آبی عبور دهیم.

وی افزود: از اسفندماه سال گذشته جلسات ستاد بحران در بخش‌های مختلف شهرستان برگزار و برنامه عملیاتی برای چهار بخش و ۶ شهر شهرستان تدوین شده است.

صفا افزود: اولویت اصلی ما آب شرب است که با تجهیز ایستگاه‌های پمپاژ، خرید تجهیزات برق رسانی و احداث خط جدید آبرسانی به شهر سمیرم، اکنون در این شهر قطعی آب به میزان سال‌های گذشته نداریم و افت فشار در برخی نقاط بوده، ولی جریان آب برقرار است.

وی ادامه داد: بحران آب در برخی روستاها به اوج رسیده و در روستاهای بخش مرکزی و «وردشت» موضوع بحرانی‌تر است و چشمه‌ها و چاه‌ها افت آب دهی شدیدی داشته‌اند.

فرماندار سمیرم گفت: در این مناطق آبرسانی سیار برای کمک به مخازن آب شرب انجام و برای حفظ درختان نیز به میزان قابل توجهی مجوز آبرسانی سیار به صورت روزانه توسط اداره جهادکشاورزی شهرستان صادر می‌شود. همچنین در راستای حمایت از کشاورزان در حال پیگیری کاهش نرخ آب بهای آبرسانی از پنج میلیون ریال به ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال برای هر ده هزار لیتر هستیم.

وی از سوءاستفاده برخی سودجویان از این شرایط نیز گلایه کرد و گفت: متاسفانه گزارش‌هایی داریم که برخی آب را دریافت کرده و در شهرستان‌ها و مناطق همجوار به فروش می‌رسانند، با اینکه اولویت ما رسیدگی به نیاز کشاورزان است اما با این موارد هم برخورد می‌کنیم.

صفا همچنین از رهاسازی اضطراری آب از سد قرقاچ برای چهار روستای «ده نسا علیا»، «سفلی»، «نورآباد» و «اسدآباد» خبر داد و گفت: این روستاهای بخش «وردشت» در اوج بحران بودند و مجوز خاص برای رهاسازی آب فقط برای امسال داده شد تا کشاورزان از این مرحله عبور کنند.

وی گفت: در خش «پادنا» نیز اقدامات خوبی انجام شده و طرح جهاد آبرسانی جواب داده و کماکان در حال اجرا است تا مشکل چند روستای دیگر این بخش نیز حل شود.

فرماندار سمیرم با اشاره به یک خبر مهم برای آینده شهرستان گفت: با پیگیری نماینده شهرستان در مجلس شورای اسلامی، بودجه‌ای بی‌سابقه به مبلغ ۷۰۰ میلیارد ریال از سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور برای اجرای طرح‌های آبخیزداری در سطح شهرستان اختصاص یافته و کلنگ‌زنی این طرح‌ها در روزهای آینده آغاز خواهد شد.

وی اضافه کرد: این طرح‌ها به تقویت چشمه‌ها و سفره‌های زیرزمینی کمک خواهد کرد و منبع پایداری برای آب شرب و کشاورزی ایجاد خواهد نمود.

صفا با تاکید براینکه باغداری تک محصولی، آفت بزرگی برای کشاورزی است تصریح کرد: در شرایط خشکسالی ادامه‌دار، باید به سمت چند محصولی شدن و محصولات با نیاز آبی کم برویم. این سیاست بارها مطرح اما به درستی تاکنون اجرایی نشده است.

وی پیگیری ۲ برنامه قابل اجرا برای حمایت از کشاورزان از جمله پرداخت وام‌های حمایتی به کشاورزان خسارت دیده در سطح گسترده و استمهال وام‌های کشاورزان خسارت دیده در بانک‌های عامل در سطح استان و ملی را از دیگر اقدام‌های مدیریت شهرستان اعلام کرد.

فرماندار سمیرم گفت: همه این اقدامات برای این است که کشاورز و باغدارانی که تنها منبع درآمدش همین باغ است، بتواند زمین و معیشتش را حفظ کند.

صفا گفت: ما مصمم به حمایت حداکثری هستیم اما باید بدانیم این بحران بدون همراهی مردم با سیاست‌های علمی و تنوع در کشت و تغییر رویکرد در کشاورزی امکان پذیر نخواهد بود.

پیشتر نماینده باغداران سمیرم نیز از رها شدن حدود یک سوم باغ‌های این شهرستان به دلیل کم‌آبی خبر داد و گفت: امسال بسیاری از باغداران ناچار شدند بخشی از باغ خود را رها کنند تا حداقل بخش دیگری را زنده نگه دارند

احمد قربانی گفت: شهرستان سمیرم با وجود اینکه به «سرزمین هزار چشمه» شهرت دارد و زمستان‌ها دارای آب روان است اما در تابستان با کمبود شدید آب مواجه می‌شود و این در حالی است که می‌توان با مدیریت صحیح آب‌های سطحی، مانع خروج آن از منطقه شد.

به گزارش ایرنا، سمیرم با چهار بخش، ۶ شهر و ۱۵۰ آبادی و روستا در ۱۶۰ کیلومتری جنوب اصفهان قرار دارد. این شهرستان با اشتغال ۹۰ درصدی مردم در بخش کشاورزی دارای ۱۸ هزار و ۵۰۰ هکتار باغ، ۱۵ هزار هکتار زمین زراعی، ۴۵۵ هزار هکتار عرصه ملی و ۳۳۰ هزار هکتار مرتع و جنگل طبیعی است.

سالانه بیش از ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار تن انواع سیب گلاب، زرد و قرمز در سمیرم تولید و بخش زیادی از آن به کشورهای اروپایی و عرب حاشیه خلیج فارس صادر می‌شود