حالت شب
  • Monday, 20 October 2025
تلاش برای بازگشت هنر سنتی ایران به بازار جهانی

تلاش برای بازگشت هنر سنتی ایران به بازار جهانی

اصفهان-ایرنا- هنر و صنایع دستی ایران، به‌ویژه اصفهان، با وجود چالش‌های اقتصادی و محدودیت‌های گردشگری همچنان در مرکز توجه علاقه‌مندان جهانی قرار دارد و تولیدکنندگان و هنرمندان این حوزه در تلاشند تا با همکاری نهادهای دولتی و بخش خصوصی مسیر بازار جهانی را برای آثار خود هموار کنند.

به گزارش ایرنا، صنایع دستی، میراثی کهن و جلوه‌ای از هویت فرهنگی کشورمان، همچنان چشم جهان را به خود خیره کرده است از میناکاری و قلم‌زنی گرفته تا هنرهای بومی و سنتی کمتر شناخته شده، هنرمندان ایرانی با ترکیب خلاقیت و مهارت دست تلاش می‌کنند آثاری خلق کنند که نه تنها در بازار داخلی بلکه در عرصه جهانی نیز بدرخشد.

اما امروز که در زمینه گردشگری و تجارت بین‌المللی با چالش‌هایی مواجه شده‌ایم هنرمندان و فعالان این حوزه بر ضرورت تشکیل انجمن‌های تخصصی و ثبت جهانی هنرهای ایرانی تأکید دارند تا مسیر توسعه پایدار و معرفی هنرهای سنتی ایران به جهان هموار شود.

گردشگری، موتور رونق صنایع دستی

رییس اتحادیه صنایع دستی اصفهان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بر اهمیت پیوند گردشگری و صنایع دستی تاکید کرد.

مجدالدین تاج که پیش از این «بازاریابی» را بزرگترین چالش هنرمندان صنایع دستی اصفهان مطرح کرده بود افزود: هر زمان گردشگری رونق داشته باشد، صنایع دستی نیز در اوج قرار می‌گیرد، زیرا این آثار همواره به‌عنوان سوغات و یادگاری سفر برای گردشگران مطرح است.

وی افزود: در شرایط کنونی، گردشگران داخلی مشتریان اصلی صنایع دستی هستند اما با رفع محدودیت‌های بین‌المللی و تسهیل ورود گردشگران خارجی، این گروه می‌توانند خریداران اصلی بازار باشند و پرداخت دلاری برای آنان مقرون به صرفه و جذاب است.

تاج با اشاره به تجربه‌های دوران کرونا و پیامدهای جنگ ۱۲ روزه گفت: در این دوره، کاهش شدید گردشگران داخلی و خارجی را شاهد بودیم اما با تأکید استاندار اصفهان بر اولویت گردشگری و همکاری بخش دولتی و خصوصی، وضعیت تا حدی ترمیم شد.

رییس اتحادیه صنایع دستی اصفهان با اشاره به پویش «اصفهان برای ایران» افزود:، این پویش با برگزاری ۱۰۰ رویداد فرهنگی و گردشگری در سراسر استان نقش مؤثری در احیای گردشگری و افزایش فروش صنایع دستی داشت و بر اساس گزارش‌ها، ضریب اشغال هتل‌ها در بازه ۱۰ شهریور تا ۱۰ مهرماه نزدیک به صد درصد رسید.

تاج با اشاره به برگزاری نخستین جشنواره سوغات اصفهان گفت: این جشنواره با همکاری اتحادیه‌های صنایع دستی، گز و شیرینی و پولک و نبات برگزار شد تا گردشگران بتوانند خرید هدفمند و جذاب داشته باشند و قرعه‌کشی ویژه‌ای نیز برای تشویق خریداران در ۲۹ مهرماه برگزار خواهد شد.

وی درباره مهم‌ترین چالش صنایع دستی در بازار بین‌المللی گفت: برای جذب گردشگران خارجی، باید سلیقه آنان را در تولیدات لحاظ کنیم. گرایش جهانی امروز به سمت محصولات مینیمال و ساده است و بسیاری از تولیدات ما هنوز با ذائقه جهانی تطابق ندارد.

وی تأکید کرد: باید از ظرفیت فضای دیجیتال، پلتفرم‌ها و شبکه‌های اجتماعی جهانی استفاده و بلاگرها و اینفلوئنسرهای گردشگری را دعوت کنیم تا هنر ایرانی را به جهان معرفی کنند.

تاج همچنین به ظرفیت فروش اینترنتی اشاره کرد و گفت: امروز فاصله‌ها از بین رفته و از طریق فروشگاه‌ها و پلتفرم‌های آنلاین می‌توان محصولات را به سراسر جهان عرضه کرد و تسهیل قوانین تجارت الکترونیک و گمرک، حتی فروش‌های جزئی را به صادرات صنایع دستی تبدیل می‌کند.

هنر سنتی ایران، هنوز خریداران بین‌المللی دارد

هنرمند پیشکسوت هنر سوخت اصفهان نیز که چندی پیش گفته بود مافیای هنر، منافع فروش آثار فاخر را می‌بلعد با تاکید براینکه چشم جهان هنوز به هنر و صنایع دستی سنتی ایران دوخته شده است به تجربه نزدیک به ۸۰ ساله خود در خلق و فروش آثارش اشاره کرد و گفت: چهار اثر اخیر من در حراج‌های تهران در مجموع بیش از ۱۰۵ میلیارد ریال فروش رفت و این نشان می‌دهد توجه جهانی به هنر سنتی و بومی ایران ادامه دارد.

علی خوشنویس‌زاده گفت: اگرچه بخشی از تولیدات به دلیل استفاده از روش‌های غیر سنتی آسیب دیده اما هنر سنتی ایران، به ویژه اصفهان، هنوز جایگاه جهانی خود را حفظ کرده است و مسوولان فرهنگی باید با دیپلماسی هنری، توریست و خریدار جهانی را به ایران جذب کنند.

وی گفت: هرچند گفته می‌شود نگاه جهانی به مدرنیته و هنرهای مدرن در صنایع دستی مطرح است اما توصیه پدرم و استادانم به من این بود که آثار خود را بدون نقص عرضه کنیم و شاگردان ما و خریداران آثار سنتی و بومی همچنان به راه ما پایبند هستند.

زوم تشکیل انجمن‌های تخصصی صنایع دستی برای توسعه بین‌المللی

هنرمند پیشکسوت قلمزنی و فعال حوزه صنایع دستی اصفهان نیز بر تشکیل انجمن‌های تخصصی برای ۲۰ رشته صنایع دستی کشور تاکید کرد و گفت: این اقدام هنرمندانه گامی اساسی در توسعه بین‌المللی و ثبت جهانی هنرهای سنتی ایران است.

عباس شیردل افزود: میناکاری یکی از مهم‌ترین هنرهای هویتی ایران است و تحقیقات اخیر از جمله پایان‌نامه یک دانشجوی ایرانی در دانشگاه هاروارد آمریکا، نشان می‌دهد این هنر از ایران و از طریق جاده ابریشم به چین منتقل شده است.

وی با اشاره به سابقه فعالیت کشورهای مختلف مانند فرانسه، روسیه، آلمان، ژاپن و هند در حوزه میناکاری افزود: با وجود فعالیت این کشورها، پیشینه تاریخی ایران در این هنر چندین سال جلوتر است و همین امر ضرورت ثبت جهانی آن را دوچندان می‌کند.

شیردل اضافه کرد: ثبت نشان جغرافیایی و جهانی صنایع دستی، یکی از نیازهای اصلی امروز ماست و تاکنون پنج رشته در حوزه علائم تجاری پیگیری شده که چهار مورد آن با تلاش اتاق بازرگانی به نتیجه رسیده اما ادامه مسیر متوقف شد و برای پیشبرد این کار، نیازمند تشکیل انجمن‌های تخصصی هستیم.

این هنرمند صنایع دستی افزود: من انجمن قلم‌زنان را تشکیل داده‌ام و اگر برای میناکاران و سایر رشته‌ها نیز انجمن‌های تخصصی ایجاد شود، این انجمن‌ها نقش سیاستگذاری در ۲۰ هنر ملی را خواهند داشت و می‌توانند زمینه توسعه صنایع دستی و گردشگری را فراهم کنند.

وی تأکید کرد: انجمن‌ها می‌توانند مانند انجمن خوشنویسان نمایندگی ملی و بین‌المللی داشته باشند و به معرفی هنرهای سنتی ایران در جهان کمک کنند.

شیردل همچنین با اشاره به ابلاغ «آیین‌نامه تشکل‌ها و جوامع حرفه‌ای» از سوی هیئت دولت گفت: این آیین‌نامه فرصت مناسبی برای ساماندهی انجمن‌های صنایع دستی است و باید از آن برای ثبت و تقویت رشته‌ها بهره برد.

به گزارش ایرنا، اصفهان با ۱۹۶ رشته صنایع دستی بعنوان دومین شهر جهانی صنایع دستی در جهان شناخته شده است.

از ۶۰۲ رشته صنایع دستی شناسایی شده در دنیا ۲۹۹ مورد مربوط به ایران و از این تعداد ۱۹۶ رشته مربوط به استان اصفهان است.

دیدگاه / پاسخ