تکلیف ساختمان‌های ناایمن اصفهان چه می‌شود
متروپل آبادان هنوز زیر خروارها آوار است و داغ مردم تازه. از همان لحظه فروریختن متروپل، تداعی حوادث تلخ گذشته همچون پلاسکو و ترس از تکرار حوادث مشابه در آینده، افکار عمومی جامعه را مشوش کرد.
اعلام هشدارهای قبلی در مورد ناایمن بودن ساختمان متروپل این سؤال را مطرح کرد که ساختمان‌های نا ایمن هر شهر کجاست؟ تهران نخستین شهری بود که لیست ساختمان‌های ناایمن را رسانه‌ای کرد، درحالی‌که اصفهانی‌ها همچنان منتظر اعلام لیست کامل ساختمان‌ها و فضاهای ناایمن هستند.
علی قاسم‌زاده، شهردار اصفهان هم اعلام کرد «فهرستی از اسامی ساختمان‌های ناایمن و فرسوده اصفهان تهیه کرده‌ایم، اما تا بررسی نهایی از انتشار آن معذوریم».
مسعود عنایت‌زاده، معاون آموزش و پیشگیری سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان هم گفته بود «ساختمان‌های ناایمن زیادی در شهر اصفهان وجود دارد که اگر مراجع قضائی اجازه انتشار دهند، سازمان آتش‌نشانی اصفهان اسامی این ساختمان‌ها را به مردم گزارش می‌کند».
ابوالفضل قربانی، نایب رئیس شورای شهر اصفهان اما در جلسه علنی شورای شهر با تأکید بر لزوم اخطار به ساختمان‌هایی که به هر دلیلی ایمنی لازم را ندارد، گفته بود که این اخطار باید رسانه‌ای نیز شود تا مردم بدانند وقتی وارد ساختمانی می‌شوند آیا آن ساختمان ایمنی لازم را دارد یا خیر.
دنبال اسامی نباشیم
منصور شیشه‌فروش، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان گفت: خیلی نباید دنبال اینکه اسامی فضاها و ساختمان‌های نا ایمن گفته شود باشیم، ولی باید نتیجه شناسایی و ایمن‌سازی ساختمان‌ها را حتماً اعلام کنیم.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان با اشاره به اینکه طبق مفاد بند ۱۴ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها و جلسه‌ای که هفته گذشته برگزار شد، قرار شد شهرداری‌های استان یک‌بار دیگر نسبت به شناسایی ساختمان‌های نا ایمن و پر خطر اقدام کنند. براساس قانون، شهرداری‌ها مکلف‌اند در خصوص استفاده و بهره‌برداری از ساختمان‌های نا ایمن هشدارهای لازم را به‌صورت رسمی با تعیین مهلت مقرر برای رفع خطر به مالکان اعلام کند و پس از پایان مهلت تعیین شده و عدم اقدام مالک به رفع خطر، شهرداری باید با هماهنگی مراجع قضایی برای جلوگیری از بهره‌برداری از ساختمان‌ها اقدام کند.
وی با اشاره به اینکه مدیریت بحران استانداری اقدام به برگزاری جلسه و هماهنگی بین بخشی میان سازمان نظام مهندسی، شهرداری و بخش‌های اجرایی در ساخت‌وساز را به عهده دارد، افزود: در کل ساخت‌وسازها باید مقررات ملی ساختمان رعایت شود و تأکید بر رعایت مقررات ساختمانی، رعایت ضوابط شهرسازی و اصول فنی در تمام مراحل طراحی، صدور پروانه، اجرا، پایان کار، بهره‌برداری و حتی نگهداری ساختمان باید توسط مالک، مهندس طراح، پیمانکار و مجری ساختمان انجام شود که نظارت بر این موارد نیز به عهده مهندس ناظر است. اگر مهندسان ناظر در این مراحل تخلفاتی دیدند باید به شهرداری اعلام کنند و شهرداری طبق مقررات اقدام و از ادامه عملیات جلوگیری خواهد کرد، اما اگر شهرداری به دستگاه‌ها اعلام و اقدامی نکردند باید اعلام کند.
شیشه‌فروش با بیان اینکه اعلام اسامی ساختمان‌های نا ایمن تأثیری ندارد، تصریح کرد: اما کارگروه شناسایی سازه‌های آسیب‌پذیر باید نسبت به شناسایی این ساختمان‌ها اقدام کرده و نتیجه را اعلام کند که مثلاً در این مرکز تجاری اشکالاتی را دیدیم و اعلام کردیم و الان رفع شده است. بنابراین خیلی نباید دنبال اینکه اسامی گفته شود باشیم، ولی نتیجه را باید حتماً اعلام کنیم.
مهلت به شهرداری‌ها برای شناسایی سازه‌های آسیب‌پذیر
وی با اشاره به اینکه در جلسه هفته پیش به شهرداری‌ها فرصت دادیم در کارگروه شناسایی سازه‌های آسیب‌پذیر، تمام فضاهای شهری را بررسی کرده در بازه‌های سه ماهه گزارش دهند. اولویت نیز باید ساختمان‌های مهم و عمومی و بلندمرتبه باشد، البته بخشی از این کار باید با هماهنگی میراث فرهنگی، اتاق اصناف، هیئت‌مدیره ساختمان‌ها و ... باشد، اما در نهایت باید نتیجه آن را اعلام کنند.
علی صالحی، سخنگوی شورای اسلامی شهر اصفهاناظهار کرد: جلسه مشترکی با نمایندگان مجلس، فرماندار و معاون استاندارد در ابتدای هر ماه داریم که یکی از نخستین دستورات آن، ایمنی و پدافند غیرعامل شهر بود و پیرامون نقاط حادثه‌خیز و ایمنی ساختمان‌ها، به‌ویژه نقاطی مثل بازار اصفهان بحث شد.
وی افزود: در راهبردهای بودجه ۱۴۰۱ تأکیداتی در حوزه پدافند غیرعامل و لزوم افزایش تاب‌آوری شهر در چارچوب وظایفی که بر عهده شهرداری است قرار دادیم تا شهرداری بتواند پدافند غیرعامل را تقویت کند. همچنین از ابتدای این دوره از فعالیت شورایی ششم حادثه تلخ پلاسکو، بازار تبریز و موارد مشابه بارها در نطق‌ها و تذکرات اعضای شورا به‌عنوان نماینده مردم بیان شده و به‌صورت مدون به متولیان امر اعلام شده است.
از بافت فرسوده شهری غافل نشویم
صالحی با بیان اینکه بخشی از ایمنی فضاها و ساختمان‌های شهر را مربوط به بافت فرسوده شهری می‌دانیم، تصریح کرد: در کنار ساختمان‌هایی که ضوابط اصولی را رعایت نکرده‌اند، بخش قابل توجهی از حوزه خطرآفرین مربوط به بافت فرسوده شهر است. در این رابطه کمیسیون عمران و شهرسازی شورای شهر پیگیری‌های خوبی داشته و شورا هم تخفیف ۷۰ درصدی را برای تشویق احیای بافت فرسوده را تصویب کرده و بارها مصادیق آن مطرح شده تا احیای بافت فرسوده هم محرک توسعه محلات باشد و هم مشکل بخشی از ساختمان‌های نا ایمن رفع شود.
این عضو شورای شهر اصفهان ادامه داد: معاونت شهرسازی و معماری شهرداری با همکاری سازمان نظام مهندسی، آتش‌نشانی و راه و شهرسازی کمیته‌ای تشکیل داده و مشخصات ساختمان‌های نا ایمن را استخراج کرده و به ستاد مدیریت بحران استانداری اعلام می‌کنند که این روند به‌صورت جدی در استان ادامه دارد. اما نکته‌ای که وجود دارد در مورد ساختمان‌های نا ایمن پس از شناسایی و ابلاغ، عملاً ظرفیت قانونی برای مداخله شهرداری به‌منظور اصلاح فنی و یا تخریب وجود ندارد و به نظر می‌رسد باید مجموعه‌ها بالادستی که تصمیم گیرنده هستند در زمینه هماهنگی بخش‌های مختلف اقداماتی انجام دهند.
سخنگوی شورای شهر اصفهان ادامه داد: البته حتماً این اتفاق افتاده و در مدیریت بحران استان تلاش‌هایی شده و شورای شهر و شهرداری هم به‌صورت ویژه آماده همکاری هستند تا هم روندهای گذشته را دنبال کنند و هم اگر در راستای مأموریت‌های قانونی تکالیف جدیدی ابلاغ شود با سرعت و دقت دنبال کند.
تأثیر ایمن‌سازی ساختمان‌ها بر امنیت جانی و روانی جامعه
وی با بیان اینکه این موضوع علاوه بر ایمنی جانی، ایمنی ذهنی و روانی مردم را هم تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، توضیح داد: مقوله ایمن‌سازی ساختمان‌ها مستقیماً می‌تواند بر امنیت روانی جامعه تأثیرگذار باشد. بنابراین باید با سرعت، دقت و کار کارشناسی و درعین‌حال دوری از کار غیر کارشناسی که به عدم امنیت روانی دامن می‌زند، موضوع را دنبال کرده و گزارش داده شود. بالاخره اگر تعدادی ساختمان شناسایی شده، اسامی مشخص شده و اخطار داده شده است باید تعیین تکلیف شود. مثلاً تا پایان سال چه تعدادی از ساختمان‌ها رفع نقص شده، چه تعدادی باید تخریب شود و چه تعدادی ایمن شده است.
صالحی گفت: اگر مطالبه رسانه‌ها و افکار عمومی به سمت تعیین تکلیف اقدامات و تلاش‌های مشترک برود شاید به نفع شهر باشد و بتوانیم با پیگیری‌های همه دستگاه‌ها و مطالبات مردم، گزارش خوبی داشته باشیم و در عین رعایت آرامش مردم، گزارشی از رفع نقص ساختمان‌های نا ایمن و ادامه آن در یک‌زمان بندی مشخص بدهیم. نتایج این موضوع هم به نفع مردم است و هم دستگاه‌های متولی که با نقشه راه بهتری می‌توانند وظایف خود را دنبال کنند.
سخنگوی شورای شهر اصفهان با تأکید بر اینکه شورای ششم، شورای شهر است نه شورای شهرداری، خاطرنشان کرد: یکسری تکالیف قانونی در قبال شهرداری داریم در مصوبات و نظارت و ریل‌گذاری، اما چون با رأی مستقیم مردم در این جایگاه هستیم در راستای تعاملات بین بخشی و مطالبات حقوق مردم از سایر دستگاه‌ها نیز فروگذار نخواهیم بود و به‌صورت جدی این موضوع و سایر موضوعات مهم برای مردم را پیگیری می‌کنیم.
