گزارش ها از بازار کار فارغ التحصیلان بیانگر این است که نرخ بیکاری فارغ التحصیلان کارشناسی ۱۵ درصد و مشارکت آنها ۴۸ درصد است.

بیکاری دانشگاهیان تقریباً 2 برابر بی‌سوادهاست. این مسئله ای است که برای کشور به یک بحران تبدیل شده است.

سالهاست بازار کار ایران با جمعیت انبوهی از فارغ التحصیلان دانشگاهی مواجه شده و صف طولانی از تقاضا برای کار هم شکل گرفته است. جوانانی که ویژگی مشترک همه آنها تحصیل دانشگاهی در رده های مختلف کاردانی تا دکترا بوده و تقریبا همگان از طرز فکر یکسانی نسبت به شغل و آینده کاری هم برخوردارند.

تا دهه 60 تقریباً مشکل خاصی با عنوان اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی در کشور وجود نداشت و حتی افراد دیپلمه نیز می توانستند به آسانی در مشاغل مختلف وارد شده و فعالیت کنند، اما امروز شرایط کاملاً تغییر یافته و افراد با مدارک کارشناسی تا دکترا نیز با چالش های فراوانی برای ورود به بازار کار مواجه اند.

کارشناسان می گویند اینکه چرا اقتصاد ایران به چنین وضعیتی دچار شده که توان جذب تقاضاهای شغلی موجود را ندارد و در نتیجه چند میلیون تقاضا برای کار شکل می گیرد به چند عامل بستگی دارد. اولا جهش یکباره میزان تولدها در دهه 60 و رسیدن آنها به سن کار در دهه های 80 و 90، رشد نامناسب و ضعیف بنگاه های شغل ساز، ورشکستگی، تعدیل نیرو، در برخی موارد ورود تکنولوژی های نوین در کار، افزایش چشمگیر تعداد فارغ التحصیلان دانشگاهی و تغییر ذائقه آنها نسبت به کار؛ می توانند در ایجاد شرایط فعلی بازار کار ایران تاثیر مستقیم داشته باشند.

طاها رمضانی، مدیرکل دفتر سیاستگذاری و توسعه اشتغال وزارت کار  گفته در پاییز 1402نرخ بیکاری فارغ التحصیلان 11.4 درصد بوده و این نرخ بالاتر از نرخ بیکاری عمومی است که نیازمند برنامه ریزی ویژه برای اشتغال فارغ‌التحصیلان است.

به گفته وی در بررسی وضعیت اشتغال و بیکاری فارغ‌التحصیلان در سال 1401نرخ بیکاری فارغ التحصیلان کاردانی 10درصد و نرخ مشارکت آنها معادل 50درصد، نرخ بیکاری فارغ التحصیلان کارشناسی 15درصد و مشارکت آنها 48درصد، نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد 9درصد و نرخ مشارکت بیش از 68درصد و نرخ بیکاری فارغ التحصیلان دکترا 3درصد با مشارکت بالای 70درصد بوده است.
رمضانی در ادامه گفت: سال آینده علاوه بر تمرکز بر روی کمیت اشتغال که سالانه یک میلیون اشتغال است وارد مرحله برنامه ریزی در حوزه کیفیت اشتغال و مخاطبین ویژه اشتغال هم خواهیم شد. برای اولین بار امسال در نظر گرفتیم که به صورت متوسط 25درصد از تعهد اشتغالی که استانها دارند مربوط به فارغ التحصیلان شود. بازار کار کشور را که در سال‌های اخیر بررسی می‌کنیم 25درصد شاغلان کشور، فارغ التحصیل هستند. اما اشتغالی که تا کنون دولت ایجاد می‌کرده کمتر از 10درصد به فارغ التحصیلان اختصاص می‌یافت. امسال از همکارانمان در دستگاه‌های مختلف درخواست کردیم که باید خدمات اشتغال خود را به متوسط وضعیت بازار کار یعنی 25درصد برسانند. اگر این اتفاق بیفتد حتماً جامعه فارغ التحصیلان ما این را احساس خواهند. احتمالا طرح‌هایی ایجاد خواهد شد که حتما فارغ التحصیلان در آن اشتغال پیدا کنند.

مدیر کل دفتر سیاستگذاری و توسعه اشتغال وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی اظهار کرد: اینکه مشارکت جامعه فارغ التحصیل ما در بازار کار بالاتر است باید گفته شود. این نشان می‌دهد که فارغ التحصیلان وارد بازار کار می شوند و امید دارند که شغل پیدا کنند.

اشتغال 42درصدی دانش آموختگان

موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی به تازگی  گزارشی از رصد اشتغال دانش‌آموختگان سال 96-97، را گرد آورده است. این داده‌ها نشان می‌دهد در میان این دانش‌آموختگان نسبت شاغل به افراد غیرشاغل 42.58 درصد است، همچنین 34.71 درصد از بانوان دانش آموخته شاغل شده‌اند.

افزون بر این، در گروه علوم انسانی 44.95 درصد، در علوم پایه 34.77 درصد، در گروه علوم پزشکی 62.75 درصد، فنی مهندسی 41.74 درصد، علوم کشاورزی 35.21 درصد و هنر 23.25 درصد شاغل هستند.

مهدی دَهمَرده، معاون توسعه مدیریت و منابع موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی در گفت و گویی با استناد به گزارش رصد اشتغال دانش‌آموختگان سال 1397-1396گفت: نسبت افراد شاغل به غیرشاغل در این گزارش 42.58 درصد بوده که این رقم در مقایسه با گزارش سال قبل آن، بهبود 2درصدی را نشان می‌دهد، بالاترین اشتغال در گروه علوم پزشکی با 62.75 درصد و رتبه بعد علوم انسانی با 44.95 درصد است. 

معاون توسعه مدیریت و منابع موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی ادامه داد: اکنون آمار رصد اشتغال دانش‌آموختگان سال تحصیلی 97-96را در همه مقاطع تحصیلی داریم؛ زیرا بر اساس روال باید دست‌کم چهار سال به افراد فرصت بدهیم تا ببینیم شغل پیدا می کنند یا خیر. در این سال

688هزار و 678نفر دانش‌آموخته شدند و از این میزان نسبت شاغل به افراد غیرشاغل، 42.58 درصد (293هزار و 208نفر) و 57.42 درصد (395هزار و 470نفر) افراد غیرشاغل است.

منبع: تسنیم