محمد رضا حسنی -نگاه کویر

وقتی پیامک قبض برق روی گوشی «اکبر» نشست، باور نمی‌کرد رقم چند صد هزار تومانی فقط برای یک خانه با کولر و چند لامپ باشد. او قسم می‌خورد مصرفش کمتر شده، اما قبض پنج برابر شده است.
این داستان تنها یک خانواده نیست؛ تصویری است از بحران برق در شهرستان اصفهان و شهرهای اطراف مانند شاهین‌شهر، جایی که مردم معترض سراغ اداره برق خود رفتند و به قبض‌های نجومی اعتراض داشته و گفتند: «قبض خانه ما از ۶۰ هزار تومان به ۷۰۰ هزار تومان رسیده است.» حتی خبرنگار حاضر در صحنه تلاش کرده توضیحی از مسئولان دریافت کند، اما با برخورد فیزیکی واحد حراست روبرو شده و دچار آسیب شده است .
مهرداد دادخواه، مدیرعامل شرکت توزیع برق شهرستان اصفهان، می‌گوید شبکه برق این شهرستان شامل شهر اصفهان و چهار شهرستان شرق استان (هرند، کوهپایه، جرقویه و ورزنه) با مساحت ۱۵ هزار کیلومتر مربع است و طول شبکه به حدود ۱۶ هزار کیلومتر می‌رسد. این شبکه ۱.۳۰۰.۰۰۰ مشترک را پوشش می‌دهد که حدود ۱.۰۰۰.۰۰۰ مشترک آن خانگی هستند و ۲۰۰.۰۰۰ مشترک تجاری۱۰.۰۰۰ مشترک صنعتی و ۱۲.۰۰۰ مشترک کشاورزی ، اما ما با بررسی این آمار و مقایسه آن با تعداد خانوارهای شهرستان اصفهان به نکات تازه ای دست خواهیم یافت ، چرا که با ۶۱۹.۰۰۰ خانوار و بیش از ۹۹.۳۹۴ واحد خالی می توان به راز رعایت الگوی مصرف در بیش از 70 درصد مشترکین پی برد و عملا یک میلیون مشترک یعنی حدود 400 هزار مشترک بدون خانوار و نشانه ای بر عدم واقعی بودن درصد بالای رعایت الگوی مصرف در قبض های برق .

یک خانوار معمولی با وسایل معمولی مانند یک یخچال و فریزر، کولر آبی، چند لامپ، ماشین لباسشویی، تلویزیون و اتو و ... قاعدتا در ماه های گرم به طور تقریبی حداقل 400 کیلووات‌ساعت برق مصرف می کند اما این عدد بالاتر از الگوی مصرف در اصفهانی است که تقریبا گرم است و قبض حدودی با این میزان مصرف بر اساس تعرفه‌های سال ۱۴۰۴ به راحتی تا ۴۲۰ هزار تومان خواهد بود، که همان حداقل واقعی یک خانوار متوسط است و این یعنی حتی با مصرف واقعی، مشترکین به راحتی سقف الگوی مصرف را رد می‌کنند و در نتیجه قبضی بالاتر از حد انتظار دریافت می‌کنند.

خاموشی‌های ناگهانی، قبض‌های میلیونی و فشار شبکه، تولیدکنندگان کوچک را مجبور به کاهش یا تعطیلی فعالیت کرده است. کارشناسان هشدار می‌دهند که اگر روند فعلی ادامه یابد، تابستان‌های آینده برای مردم و صنعت اصفهان تنها سخت‌تر و پرهزینه‌تر خواهد بود.

مصرف برق و ناترازی شبکه
مهر ماه 1403 سعید محسنی مدیر عامل شرکت برق منطقه ای اصفهان گفته بود میزان مصرف برق استان در اوج حدود هفت هزار مگاوات و رکورد تولید برق استان حداکثر ۶ هزار و ۲۰۰ مگاوات است که این رکورد با اوج مصرف همزمان نیست اما آمار تولید برق استان در سال 1404 حدود ۴۵۰۰ مگاوات اعلام شده که ما بقی نیاز باید از سایر استان‌ها تأمین شود.

ماینرها متهمانی ناشناس
علی‌اکبری، معاون مشترکین شرکت توزیع برق استان اصفهان گفته است: تنها در شش ماه بیش از یک هزار و ۲۰۰ دستگاه استخراج رمزارز غیرمجاز در اصفهان کشف شده است؛ اگر فرض کنیم که همین تعداد یا بیشتر نیز به‌ صورت پنهانی فعال هستند، می ‌توان تصور کرد که چه میزان برق بدون نظارت از شبکه خارج می ‌شود و تاوان آنها را بخش تولید و شبکه خانگی باید پرداخت کند .

چشم‌انداز انرژی خورشیدی
برای کاهش ناترازی، برنامه‌های توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر پیش‌بینی شده است و تا سال ۱۴۰۵، ۵.۳۰۰ مگاوات انرژی خورشیدی در استان اصفهان باید تولید شود که از این میزان شرکت توزیع برق شهرستان اصفهان موظف است تا پایان سال ۱۴۰۴، حدود ۱۰۰ مگاوات انرژی خورشیدی با مشارکت بخش خصوصی وارد مدار کن و با توجه به این آمار سال آینده خبری از قطعی برق نباید باشد .
صنعت و کسب‌وکار تحت فشار
بحران برق در اصفهان ترکیبی است از: رشد مصرف و تعداد مشترکان و البته کاهش ظرفیت تولید برق و فرسودگی یا از کارافتادگی زیر ساخت های قبلی و ناترازی شبکه است ، و امروز هر قبض برق دیگر تنها یک عدد نیست ، بلکه نشانه‌ای از ضعف مدیریت انرژی، فشار اجتماعی و اقتصادی و ضرورت اصلاح سیاست‌های تعرفه‌ای ، توسعه منابع انرژی پاک و بهینه سازی نیروگاه های قدیمی است .