شکست مقطعی آلودگی پس از ۱۲ روز نفسگیر؛ وضعیت قرمز هنوز پابرجاست
کیفیت هوای کلانشهر اصفهان پس از دوازده روز آلودگی شدید، سرانجام به وضعیت قابل قبول بازگشت (میانگین ۷۶ AQI)؛ اما این بهبود محدود به مرکز بوده و شهرهای کاشان، قهجاورستان و منطقه کردآباد همچنان در وضعیت قرمز و ناسالم برای عموم مردم قرار دارند. همچنین خمینیشهر و پروین در وضعیت نارنجی هستند. هشدار زرد هواشناسی برای استمرار پایداری جو صادر شد.
ساعاتی پیش خبری که مردم اصفهان مدتها انتظارش را میکشیدند، منتشر شد: بالاخره پس از دوازده روز متوالی که آسمان شهر تحت سیطره آلایندههای خطرناک بود و سطح شاخصهای کیفی هوا از مرزهای هشدار فراتر میرفت، سامانههای جوی ناپایدار و وزش باد موقتاً پیروز شدند و میانگین شاخص آلودگی از وضعیت ناسالم خارج شد! اما این پیروزی طعم تلخی دارد؛ چرا که در سایه این آرامش نسبی، مناطق مجاور پایتخت فرهنگی ایران در شرایطی اضطراری و خطرناک گرفتار شدهاند. در حالی که اصفهان نفسی تازه میکند، آژیر قرمز در حومه به صدا درآمده و جان شهروندان در معرض تهدید جدی است. وضعیت کیفیت هوای امروز استان اصفهان همچون یک پازل متناقض است که نیاز به تحلیل دقیق دارد.
وضعیت هوای کلانشهر اصفهان: بهبود پس از ۱۲ روز بحران
کلانشهر اصفهان، بر اساس گزارشهای رسمی و پایشهای انجام شده توسط سامانه برخط کنترل کیفیت هوای سازمان حفاظت محیط زیست استان، توانست از وضعیت اضطراری شدید خارج شود. دادههای ۱۶ ایستگاه سنجش فعال که منتهی به ساعت ۸ صبح روز چهارشنبه دوازدهم آذرماه منتشر شد، نشان میدهد که میانگین شاخص کیفیت هوا (AQI) با ثبت عدد ۷۶، در محدوده «قابل قبول» قرار گرفته است.
این تحول مثبت که به دنبال ورود یک سامانه جوی ناپایدار و شروع وزش باد ملایم از عصر روز گذشته (سهشنبه) رخ داد، به دوازده روز آلودگی پیوسته و نفسگیر در این شهر پایان داد. وضعیت بهبودیافته، حتی در برخی از ایستگاههای شهری به مرز «هوای پاک» رسیده است. ایستگاههای پایش واقع در خیابان میرزا طاهر و ۲۵ آبان با عدد ۴۶ AQI و ایستگاه دانشگاه صنعتی با ۴۷ AQI، بهصورت رسمی در محدوده هوای پاک (صفر تا ۵۰) قرار گرفتند.
بخشهای عمده شهر نیز هوای قابل قبول را تجربه کردند؛ شاخصهای ثبتشده در ایستگاههای خیابان احمدآباد و بزرگراه خرازی با عدد ۹۱، پارک زمزم ۹۷، رودکی ۷۳، رهنان ۸۷، زینبیه ۷۷، سپاهانشهر ۸۰، خیابان فیض ۷۵، فرشادی ۹۸، بولوار کاوه ۵۱، ولدان ۷۸ و هزار جریب ۶۶ AQI همگی نشاندهنده شرایطی است که تنفس برای اغلب افراد جامعه در آن ایمن است. این وضعیت، در مقایسه با روزهای گذشته که تمامی ایستگاهها در وضعیت قرمز یا نارنجی قرار داشتند، یک دستاورد موقتی مهم محسوب میشود.
تداوم وضعیت فوق اضطراری: یک منطقه و دو شهر در کانون بحران قرمز
متأسفانه، در حالی که اصفهان نفس راحتی کشید، تأثیرات سامانههای جوی ناپایدار نتوانستند کاملاً بر آلایندهها غلبه کنند و شاخص آلودگی در برخی مناطق مجاور همچنان در بالاترین حد هشدار باقی ماند. بر اساس اعلام سازمان محیط زیست و دادههای ثبتشده، یک منطقه و دو شهر مجاور همچنان در وضعیت قرمز و ناسالم برای تمامی اقشار جامعه قرار دارند.
این وضعیت شامل:
-
منطقه کردآباد (جی): شاخص آلودگی هوا در این منطقه با ثبت عدد ۱۵۷ AQI، رسماً وضعیت ناسالم برای عموم مردم را نشان میدهد.
-
شهر کاشان: شاخص آلودگی در این شهر با عدد ۱۵۳ AQI، در بالاترین سطح هشدار قرار دارد.
-
شهر قهجاورستان: این شهر نیز همچنان در وضعیت قرمز و ناسالم برای همه افراد جامعه است.
این اعداد (بالاتر از ۱۵۱ AQI) نشاندهنده غلظت بالای آلایندههای جوی است که میتواند اثرات جدی بر سلامت افراد، بهویژه بیماران تنفسی و قلبی، سالمندان و کودکان داشته باشد.
ایستگاههای نارنجی: هشدار برای گروههای حساس
علاوه بر مناطق قرمز، تعدادی از ایستگاههای سنجش و شهرهای مجاور نیز در وضعیت نارنجی (ناسالم برای گروههای حساس) قرار گرفتند. این وضعیت برای افراد دارای بیماریهای زمینهای، زنان باردار و سالمندان خطرآفرین است.
این نقاط شامل:
-
ایستگاه خیابان پروین اعتصامی (اصفهان): با ثبت شاخص ۱۱۲ AQI.
-
شهر خمینی شهر: با عدد ۱۰۲ AQI.
این دادهها بیانگر آن است که پدیده آلودگی هوا در استان اصفهان همچنان یک معضل فعال بوده و تنها از مرکز به حومه شیفت پیدا کرده است.
هشدار سطح زرد هواشناسی و تصمیمات مدیریت بحران
اداره کل هواشناسی استان اصفهان همزمان با انتشار این گزارشها، با صدور هشدار سطح زرد، بر احتمال استمرار شرایط پایداری و رکود نسبی جوی در مناطق مرکزی و صنعتی استان تأکید کرد. این هشدار تا اواسط هفته آینده پابرجا خواهد بود و ریسک بازگشت مجدد آلودگی شدید به کلانشهر اصفهان را بالا میبرد.
علیرغم بهبود موقتی شرایط هوا در مرکز استان، مقامات تصمیمگیرنده اعلام کردند که به دلیل شرایط ناپایدار و وجود وضعیت قرمز در حومه و همچنین ریسک بازگشت آلودگی، آموزشها و فعالیت ادارات همچنان بهصورت غیرحضوری ادامه خواهد داشت. این تصمیم با هدف کاهش تردد خودروها و جلوگیری از افزایش مجدد آلایندههای ثانویه اتخاذ شده است.
توضیح علمی شاخص کیفیت هوا (AQI)
شاخص کیفیت هوا (Air Quality Index) یک ابزار استاندارد و بدون واحد است که به منظور اندازهگیری و گزارش روزانه غلظت آلایندههای مختلف در هوا به عموم مردم به کار میرود. این شاخص، غلظت ترکیبات متفاوت آلاینده را که هر کدام دارای حدود مجاز و واحدهای اندازهگیری متنوعی هستند (نظیر ppm یا \mu g/m^3)، به یک عدد واحد تبدیل میکند تا وضعیت آلودگی به سادگی قابل درک باشد.
