مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران از توسعه نرم افزار «طراحی یکپارچه شبکه بهینه ریلی کشور» برای نخستین بار با محوریت تیم پژوهشی دانشکده مهندسی حمل‌ونقل دانشگاه صنعتی اصفهان و در چارچوب فاز ۲ مطالعات جامع حمل و نقل کشور خبر داد.

سعيد رسولي با بيان اينكه در تمام اسناد بالادستي نظام، جایگاه راهبردی حمل‌ونقل ریلی به عنوان حمل ونقل سبز و پیشران در توسعه‌ی پایدارکشور، به عنوان یکی از راهبردهای اساسی مورد توجه ويژه مسئولین و سیاست‌گذاران قرار دارد، گفت: مسئله طراحی یکپارچه‌ شبکه ریلی کشور، یکی از مهمترین موضوعات در سطح برنامه‌ریزی استراتژیک حمل‌ونقل کشور است.

وی با برشمردن برخي چالش‌هاي پيش روي گسترش شبكه ريلي كشور تصريح كرد: یکی از چالش‌های مهم در گسترش شبکه ریلی، محدودیت منابع مالی است. به جهت پهناوری سرزمینی و نیز تنوع بسیار زیاد گزینه‌های پیش رو، تصمیم‌گیری درباره نحوه تخصیص منابع جهت افزایش ظرفیت یا احداث محورهای جدید، یک مسئله مهم و دارای ابعاد گوناگون است که اغلب سبب اختلاف نظرها درباره اولویت‌های توسعه شبکه می شود.

مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران اضافه کرد: هدف از پروژه طراحی شبکه بهینه ریلی کشور به عنوان بخشي از مرحله فاز 2 مطالعات جامع حمل و نقل کشور، ایجاد یک سند بالادستی با نگاه علمی و توجه به همه‌ جوانب مسئله با رعایت منافع ملی کشور است كه بتواند اولویت‌های توسعه ریلی کشور برای يك افق زمانی 20 ساله را تعیین نماید.

رسولی، بیان کرد: با طراحی نرم‌افزار هوشمند سه سطحی شبکه ریلی برای نخستین بار دركشور و به عنوان نقشه راه توسعه متوازن و یکپارچه این شبکه، اولویت ایجاد هاب‌های لجستیکی، احداث کریدورهای جدید و بهبود ظرفیت کریدورهای موجود شبکه ریلی کشور به صورت یکپارچه تعيين خواهد شد.

مديرعامل شركت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران با اشاره به همکاری‌های محققان دانشگاه صنعتي اصفهان افزود: تیم پژوهشی دانشکده مهندسی حمل و نقل این دانشگاه پيش از اين، در همکاری با مرکز فناوری شرکت راه آهن جمهوري اسلامي از حسن انجام كار برخوردار بوده است و با تمرکز ویژه بر موضوع طراحی شبکه‌های حمل‌ونقل ریلی، برون‌دادهاي معتبر علمی داشته است.

همچنین دكتر محمد تمنايي مجري پروژه توسعه نرم افزار طراحی یکپارچه شبکه بهینه ریلی کشور، ضمن بیان برخی جزئیات فنی این نرم افزار، عنوان کرد: در این نرم افزار، اولویت‌های گسترش شبکه ریلی بر اساس کمیته‌سازی کلیه هزینه‌های اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی تحمیلی به شبکه‌های ریلی و جاده‌ای کشور و لحاظ محدودیت‌هایی از قبیل بودجه، ظرفیت محورهای ریلی و هاب‌های لجستیکی، قیمت‌گذاری شبکه، تاثیرات متقابل عرضه و تقاضا، بار و مسافر داخلی و نیز ترانزیت بین‌المللی و با لحاظ رقابت شیوه‌ی ریلی با شیوه‌های جاده‌ای و ترکیبی برای حدود 160 هزار زوج مبدأ-مقصد مشخص خواهد شد.

عضو هیئت علمي دانشکده مهندسی حمل و نقل دانشگاه صنعتي اصفهان افزود: یافتن یک روش بهینه برای طراحی شبکه ریلی، مستلزم توجه به ابعاد متنوعي از موضوع است. احداث یک محور ریلی جدید و یا بهبود ظرفیت محور ریلی موجود، می‌تواند در الگوی اندرکنش بین خطوط ریلی و مراکز لجستیک تغییرات زیادی ایجاد کند و سبب تغییر مطلوبیت حمل‌ونقل ریلی، جاده‌ای و ترکیبی برای زوج مبدأ-مقصدهای مختلف در شبکه شود.

تمنایی با اشاره به اينكه در این طراحی برای اولین بار دو نگرش ملی و بنگاهی بخش خصوصی به صورت همزمان مدل‌سازی شده است، اضافه كرد: در اين شبيه سازي، شیوه رفتار بخش خصوصی و صاحبان بار و ناوگان ریلی کشور در مواجهه با تصمیم های کلان دولتی پیاده سازی شده تا تصوير دقیقی از فضای واقعی حاکم بر حمل و نقل ریلی کشور ارائه گردد.

عضو هیئت علمي دانشکده مهندسی حمل و نقل دانشگاه صنعتي اصفهان با انجام اين طرح مهم و راهبردی كه در راستای مدیریت بهینه مصرف انرژی است، كشور ما شاهد افزايش سهم حمل و نقل سبز ریلی در جابجایی کالا و مسافر خواهد شد. همچنين ارتقای یکپارچگی در برنامه‌ریزی توسعه شبکه ریلی و افزایش بهره‌وری از ظرفیت های موجود در طول سال‌های آینده از ديگر دستاوردهاي مهم اين طرح كلان ملي است.

وی گفت: در حال حاضر، اجرای این طرح توسط تیم پژوهشی دانشکده مهندسی حمل و نقل دانشگاه صنعتی اصفهان آغاز شده است و تا اوایل سال 1401، نتایج آن به وزارت راه وشهرسازی و شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران ارائه خواهد شد.