: اخیرا تعدادی از چهره‌های سرشناس ورزشی و فرهنگی به دادسرا احضار شدند تا در مورد فعالیت خود در شبکه‌های اجتماعی توضیحاتی بدهند. محمود صادقی، پروانه سلحشوری، یحیی گل‌محمدی،الناز شاکردوست، میترا حجار ، باران کوثری و سیما تیرانداز از جمله این افراد هستند.البته هنگامه قاضیانی و کتایون ریاحی هم احضار شده بود اما ایرنا و تسنیم از بازداشت این دو بازیگر سینما در عصر روز گذشته خبر داد.در ارتباط با این موضوع ستاره صبح گفتگویی با سید محمود علیزاده طباطبائی و کامبیز نوروزی حقوقدان انجام داده که در ادامه می خوانید:

سید محمود علیزاده طباطبائی :

نظر شما در ارتباط با احضار برخی چهره های هنری و سیاسی به دلیل تحریک اعتراضات چیست؟

در قانون جرمی با عنوان نشر اکاذیب جهت تشویش اذهان عمومی وجود دارد.این جرم زمانی اتفاق می افتد که فردی یک مطلب کذب را به قصد بهم ریختن جامعه بیان کند. اگر اظهارات این افراد کذب بوده است جرم محسوب می شود و دادستان به عنوان مدعی العموم می تواند این افراد را احضار کند البته مدعی العموم باید اثبات کند که اظهارات این افراد کذب بوده در غیر این صورت احضار این افراد به دادسرا مبنای قانونی ندارد. خانم پروانه سلحشوری درگفتگو با خبرگزاری ایلنا گفته برای دفاع از اتهام انتسابی به دادسرا دعوت شده است،موضوع این اتهام انتسابی باید در احضاریه دادگاه نوشته شده باشد. احضاریه افراد باید از طریق سامانه ثنا،پیامک و یا به صورت حضوری به افراد ابلاغ شود اینکه صرفا در رسانه ها عنوان شود معیار قانونی ندارد.

فعالیت چهره های هنری و سیاسی در فضای مجازی چه اثراتی را در جامعه دارد؟

برخی سلبریتی ها توسط تبلیغات صدا و سیما به جایگاهی در میان مردم رسیده اند که طرفداران زیادی دارند و اظهاراتشان  روی مردم تاثیر گذار است .متاسفانه در کشور مسائل سیاسی شده است. برخی ورزشکاران و هنرمندان به مرجع سیاسی جوانان تبدیل شده اند که مقصر این موضوع رویکردهای صدا و سیما است.هر فرد درون جامعه باید طبق تخصص و علمی که دارد نظر بدهد.

به نظر شما آیا اظهارات چهره های مشهور در حمایت از مطالبات مردم عنوان مجرمانه دارد؟

دفاع از مطالبات مردم جرم نیست حتی دفاع از مجرم نیز مطابق قانون جرم نیست. به نظر شما احضار برخی خواص به دادسرا نافی دعوت رئیس قوه قضاییه به گفتگو نیست؟ احضار چهره های ورزشی،سیاسی و هنری که کاری جز فعالیت در فضای مجازی نداشته اند با درخواست رئیس قوه قضاییه مبنی بر گفتگو و بیان اعتراض در تضاد و تناقض است.طبق اصل 9 قانون اساسی که بر همه قوانین جاری کشور حاکم است هیچ مقامی حق ندارد به نام حفظ استقلال و تمامیت ارضی کشور آزادی های مشروع را، هر چند با وضع قوانین و مقررات ، سلب کند.اینگونه اقدامات سلب آزادی مشروع افراد است.حتی قانون گذار هم نمی تواند آزادی های مشروع را سلب کند چه برسد به مقام قضایی. فعالیت در توییتر و اینستاگرام جرم نیست.زیرا برخی مقامات کشور در این پلتفرم ها عضویت دارند و فعالیت می کنند.

کامبیز نوروزی:

قوه قضاییه برخی چهره های سیاسی فرهنگی و ورزشی را با عنوان «اظهار نظرهای بدون استناد در مورد وقایع اخیر» و «انتشار مطالب تحریک آمیز در جهت حمایت از اعتراضات خیابانی» به دادسرا احضار کرده است،نظر شما درباره این موضوع چیست؟

نکته اول این است که اتهامی با عنوان اظهار نظر بدون استناد پایه حقوقی ندارد.در قوانین کیفری اعم از قانون مطبوعات و .. چنین عنوان مجرمانه ای وجود ندارد. مشخص نیست پشتوانه حقوقی مقام قضایی برای احضار این افراد چیست.نظر افراد یک امر تحلیلی و تفسیری است.هر فردی نظر خودش را دارد.قرار نیست اگر کسی سخنی می گوید الزاما دلیل و ادله آن را هم قید کند. عنوان مجرمانه دوم کلمه تحریک آمیز مبهم است.هر خبری ممکن است روی هیجانات مردم اثر بگذارد.به طور مثال امروز که تیم ملی فوتبال با انگلستان بازی دارد اگر نتیجه برد یا باخت باشد کسانی که اخبار فوتبال را دنبال می کنند دچار هیجان می شوند و مطالبی را بیان می کنند.لذا خبر نتیجه بازی فوتبال ایران و انگلستان یک خبر تحریک کننده است.در حرفه روزنامه نگاری اگر خبری تحریک آمیز نباشد ارزش خبری ندارد.بنابراین مطلب تحریک آمیز اشکال ندارد.

به نظر شما چرا پس از دعوت رئیس قوه قضاییه به اعتراض مسالمت آمیز و گفتگو این چهره های احضار می شوند؟

درخواست رئیس قوه قضاییه مبنی بر گفتگو با احضار چهره های فرهنگی و ورزشی در تناقض است.طبیعت گفتگو در عرصه عمومی شکل می گیرد و باید در آن مخالف و موافق بتوانند با هم صحبت کنند.گفتگوی به معنای مذاکره پشت درهای بسته نیست گفتگو زمانی ارزشمند است که در عرصه عمومی انجام شود.ممکن است برخی سخنان خوشایند و برخی دیگر ناخوشایند باشد اما برای جاری شدن امر گفتگو باید هر دو را شنید. از جمله چهره‌های سرشناس ورزشی نیز یحیی گل‌محمدی و کریم باقری دو نفر از نمادهای فوتبال ایران هستند که علاوه بر احضار به دادسرا از طرف باشگاه هم با جریمه و کسر دستمزد ۱۵ و ۲۰درصدی مواجه شده‌اند. در اطلاعیه قوه قضاییه آمده از این افراد دعوت شده تا «مدارک و مستندات خود را در مورد ادعاهای تحریک‌آمیز پیرامون اعتراضات» ارایه کنند.

یحیی گل‌محمدی بعد از این احضاریه و مشکلاتی که با باشگاه پیدا کرده پیج رسمی خود را به حالت تعلیق درآورد اما تقریبا همه استوری‌ها و پست‌های او در این دو ماه در فضای مجازی وجود دارد و روزنامه اعتماد به بررسی آن‌ها پرداخته. مهم‌ترین استوری یحیی که دردسرساز شد، واکنش او به دیدار بازیکنان تیم ملی و رییس‌جمهور بود. یحیی در این استوری بازیکنان را بی‌معرفت خواند و به آنها گفت باید از این فرصت استفاده می‌کردید و صدای ملت مظلوم را به گوش مسوولان می‌رساندید. اگر همین‌طور به عقب برگردیم تا برسیم به روزی که مهسا امینی درگذشت، می‌بینیم که استوری‌های سرمربی پرسپولیس چیز خاصی ندارد. به ترتیب و رو به عقب یحیی در استوری دیگری از مردم خواسته بود به لباس روحانیت احترام بگذارند. سرمربی پرسپولیس در استوری دیگری با انتشار تصویری از خدانور لجعی قطعه شعری برای او نوشت: «با رقص تو صدای ساز محزون می‌شود گویی از چوب تنهاترین درخت جنگل پدیده آمده باشد»

استوری‌ها و پست‌های کریم باقری هم تفاوتی با پست‌ها و استوری‌های یحیی گل‌محمدی نداشته. آقا کریم در آخرین فعالیت‌های خود عکسی از سروش رفیعی و پرویز برومند را منتشر کرده و بالای آن نوشته باشرف. باقری در یک پست اینستاگرامی نوشته: «چرا گذاشتن پستی برای همدردی با مردم عزیز این‌قدر شما را نگران و آشفته می‌کند. در این روزهای سخت من و امثال من وظیفه داریم کنار مردم باشیم چون از خود مردم هستیم... حال این روزهای کشورم و مردمم را حتی اگر در خواب می‌دیدم هم باورم نمی‌شد.»

یکی دیگر از پست‌های باقری انتشار تصویر خودش به همراه علی دایی با جمله ترکی «آذربایجان باشین ساغ اولسون» به معنای «آذربایجان سرت سلامت» بوده. در پست‌ها و استوری‌های این دو نفر اظهاراتی کلی‌گرایانه، احساسی و همدلانه به چشم می‌خورد. اینکه یحیی می‌گوید بازیکنان تیم ملی بی‌معرفت هستند نظر شخصی‌اش است. بعید به نظر می‌رسد کسی در دنیا بتواند با سند ثابت کند فردی بامعرفت است یا بی‌معرفت، چرا‌که این‌گونه صفات کاملا کیفی و غیرقابل اندازه‌گیری هستند.

طبیعتا وقتی دو نفر از ستون‌های فوتبال ایران با چنین وضعیتی مواجه می‌شوند حمایت حداکثری از تیم ملی در جام جهانی هم منتفی است، چرا‌که دنبال‌کنندگان فوتبال این چیزها را می‌بینند.